maandag 22 juli 2019

Te moeilijk


Ik kan oprecht minutenlang staan te draaikonten bij bijvoorbeeld het fruitschap in de supermarkt. Hoe meer keuze, hoe lastiger. Mensen om me heen zullen zich wellicht afvragen wat ik in vredesnaam daar sta te niksen. Hier zal ik het vertellen

Ik sta namelijk helemaal niet te niksen. Mijn hersenen werken op volle toeren. Zo hard dat er even geen capaciteit over is om nonchalant etiketten te bestuderen of anderszins te doen alsof ik tot de normale mensen hoor. Fruit. Vandaag had ik trek in appels. Dan heb je als eerste – dat blijft natuurlijk wel – de smaak. Ik hou van frisse, knapperige appels, tegen het zure aan. Tenminste, als ik ze zo uit het handje eet. Als ik appeltjes in de citroenolie met tijm zachtjes gaar stoof voor in de salade dan mogen ze zoeter zijn en zelfs een tikje melig. Maar nu zit ik op een zijspoor.

Appels. Kopen. Supermarkt. Schap. Ik ben weer waar ik was. Ik heb gezien welke appels van het aanbod het label friszuur en knapperig hebben. Dat was het eenvoudige stuk. Maar dan komen de overwegingen: allereerst koop ik bij voorkeur fruit van het seizoen, uit Nederland. Behalve dat – als het appelboompje in onze tuin een graadmeter is – het nog geen appelseizoen hier is. Dus is het dan beter voor het milieu om appels uit Nederland te kopen die hier maanden in een koelcel hebben liggen wachten tot het moment dat ik trek had in een appeltje, of is het dan beter appels te kopen uit een land waar het nu wel appelseizoen is en die dan per boot (neem ik aan) naar Nederland zijn verscheept. En waar ís het appelseizoen in juli? Zal ik dan mijn leesbril uit mijn tas opvissen en het aan Tinternet vragen (seizoen en milieuvoordelen) of waag ik het erop?

Het volgende dilemma is plastic. Van de week nog een stuk gelezen dat ons keurig gescheiden ingezamelde plastic naar ergens in Azië wordt verscheept om daar hergebruikt worden (wat ik me al tot een paar maanden terug nooit heb beseft en wat an sich al dubieus is natuurlijk qua milieuwinst) ware het niet dat deze ladingen ook nog eens met grote regelmaat halverwege de reis zó de oceaan in worden geflikkerd! Dus raap ik hier op Ouddorp plastic op van het strand om de zee te ontlasten, gooi dit thuis in de plasticbak & voel ik me helemaal blij met mijn handelen, maar dit gaat dan een boot op naar Azië en komt dan als plastic soep te dobberen ergens voor de kust van kweetnietwaar!
Dode walvissen, dode vogels, verstrikte schildpadden, dode van alles, we kennen de beelden en de berichten allemaal. Dus geen plastic meer, als het even kan om, op niets! Scheiden volstaat niet, we moeten er helemaal van af van dat nare, niet afbreekbare goedje.
Behalve dat ik pas wel weer in een nieuwsitem hoorde dat in plastic verpakte groente en fruit de houdbaarheid met factor uch verlengd – maar dat AH daar nu weer wat op heeft gevonden met dry misting (maar dan weet ik weer niet of dat ook geldt voor die verscheepte seizoensappels uit het buitenland of dat dit alleen voor lokaal geteelde G&F geldt waarvan pas in de schappen de houdbaarheid verlengd moet worden? En ik voel dat ik ondertussen dus nóg niet weet waar ik die stomme appels nou vandaan moet kopen) maar dat kost dan weer stroom, dus hoeveel beter is dat?

En als ik na al deze gedachtes eindelijk vol twijfel met wat jonagolds in mijn handen sta dan nog één drempel; koop ik er 2 of 3? Want het schijnt ook dat de grootste milieuwinst te behalen zou zijn als we simpelweg niet dagelijks voedsel weg zouden gooien. Thuis omdat we te ruim inkopen, de supermarkten omdat we zo verwend zijn dat we elke dag, tot aan sluitingstijd, volle schappen verwachten of zelfs eisen. Maar denk nou eens na. Als je om kwart voor 8 nog keuze hebt uit 11 soorten brood, waar blijft dat brood dan om 8 uur?

Weet ik hoe het anders moet? Nee. Zoals vanavond bij dat fruitschap worstel ik me keer op keer puntsgewijs door allerlei ondoorzichtige keuzes (verpakt biologische kiwi's of onverpakte 'gewone', is er ook zo eentje waar ik kortsluiting op krijg) en vraag me af waarom ik vroeger niet naar de Landbouwhogeschool van Wageningen ben gegaan? Dan had ik me vast raad geweten met al deze dilemma's
Of eigenlijk weet ik het in sommige gevallen heus wel. Weer een krop sla kopen, geen gesneden sla uit een plastic zak. Champignons en aardappels bij de groenteboer kopen, in een papieren zak (maar daar hebben we die bomen weer die familiebanden blijken te kunnen onderscheiden) of in een zelf meegebrachte tas. Maar dat betekent wel dat boodschappen doen een flinke factor meer tijdrovend wordt. En tja, dan is die dode walvis op het nieuws van eergisteren toch best ver van je bed...

Om met een goed gevoel af te sluiten wel nog even terug naar mijn eerdere zijspoor:

Op een bedje van sla (van een krop, zelf gewassen – niet van die in plastic '3x in ijswater gewassen' shizzle van de supermarkt) wat geraspte courgette (los gekocht bij de groenteboer) en dan daarover die in citroenolie langzaam gesmoorde appelschijfjes met verse tijm en wat zeezout en je hebt met een handvol eenvoudige ingrediënten een hele bijzondere salade

Heerlijk bij gebakken aardappeltjes, gevulde portobello's uit de oven en met verse boontjes



zondag 14 juli 2019

Weg met het label bij-vriendelijk!

Vanmiddag tijdens een 'rondje dorp' met de hondjes zag ik op meerdere plekken 4, 5, 6 dode bijen liggen binnen een omtrek van een paar meter. Ik heb dan het donkerbruine vermoeden dat iemand daar in de omgeving met Roundup heeft lopen spuiten óf een van de buren daar plantjes heeft gekocht bij de supermarkt, bouwmarkt of een mega-tuincentrum



Glyfosaat zou wat mij betreft per direct verboden moeten worden voor particulier gebruik. Ik vind dat een taak van de lokale of landelijke overheid al zouden mensen inmiddels ook gewoon beter moeten weten dan dat te kopen en te gebruiken... 
Maarja, het gemak hè! Een keer goed spuiten en je bent weken van het onkruid tussen je tegels af. En als je dan dit voorjaar al 3 keer een zaterdag met pijn in je rug voorovergebogen met een mesje tussen je tegels hebt staan peuteren en ook al met azijn in de weer bent geweest en dat rottige onkruid kom nu al weer op... tja...
Veel mensen denken dan ook dat het heus zo'n vaart niet zal lopen als ze zo nu en dan Round Up gebruiken. Met argumenten als 'anders was het heus verboden' en 'ach, dat ene keertje' vergoelijkt men het gebruik zolang het eenvoudig in allerlei winkels te koop staat (niet bij Intratuin overigens, die durven niet meer, daar verkoopt men alleen nog ecologische onkruidverwijderaars, whoop whoop) en het online vrij verkrijgbaar is
Ikzelf heb vandaag een mailtje gestuurd aan de gemeente met de vraag het dan tenminste  hier te verbieden, als de landelijke regering het niet verbied. Het zou helpen als meer mensen hun bezorgdheid over glyfosaat of andere enge bestrijdingsmiddelen willen uitspreken, het contactformulier van Team Duurzaamheid van de gemeente Goeree Overflakkee vind je hier

Maar de andere mogelijkheid van het ter plekke sterven van een meerdere handenvol bijen zijn de 'foute plantjes'.
Plantjes en bloemetjes waar bijen van dood gaan. Het blijft voor veel mensen een onvoorstelbaar ding. Stickertjes met 'bij-vriendelijk' hebben dan ook voor het gros der mensen geen enkel zin. Die denken 'nogal wiedes, bloemetjes zijn toch altijd bij-vriendelijk!'

Als je toevallig geen lid bent van Natuurmonumenten of Greenpeace of een andere geitenwollensokkenclub en op Facebook geen groepen volgt die hierover aan de bel trekken dan kan het je ook volledig zijn ontgaan. En zo blijven goed bedoelende mensen ongewild en onbewust meewerken aan de bijensterfte. En evenzo het sterven van vlinders en andere insecten natuurlijk.

Zo'n label met bij-vriendelijk, of insect-vriendelijk is dan ook niet duidelijk genoeg. Ik pleit voor de andersom aanpak, een label of sticker waar niemand omheen kan: 'Veroorzaakt bijensterfte' zou mijn voorkeur hebben, maar ik mis dan ook een tactisch gen, of twee... 
Toch heeft dit mijn voorkeur. Want hoe kan het dat roken ontmoedigen door nare foto's en teksten wél erdoor is gekomen maar er geen nare teksten op foute plantjes worden geplakt met lekker eenvoudige teksten als 'dit plantje veroorzaakt de dood van nuttige insecten' of 'deze bloemen zijn slecht voor het milieu' met een foto van lege fruit-schappen in de winkel of een dood bijtje op zijn rug, die wordt opgevreten door mieren.

Misschien ooit... Voor nu, een oranje label 'bij-onvriendelijk' op alle plantjes die gedrenkt zijn in de bestrijdingsmiddelen of steriel zijn? Waarom niet??

Ook hierbij de oproep: laat een bericht hierover achter op info@goeree-overflakkee.nl, op hun facebook pagina, twitter of waar dan ook. Of als je niet van hier bent, bij je eigen gemeente - die hebben ook vast de mond vol over duurzaam - roep ook hen op om maatregelen te nemen. 

Laten we lekker veel geluid maken, zodat de gemeenten beseffen dat mensen dit belangrijk vinden!



* 6-8-2019: een vriendin wees me hier op: https://www.wur.nl/nl/nieuws/Dode-hommels-onder-lindebomen-normaal-voor-het-jaargetijde-.htm

Ik laat mijn blog hier onveranderd, omdat ook fouten toegegeven mogen worden, toch? De aanleiding van mijn blog was dus niet zo ernstig al het mij leek, maar voor de rest blijf ik wel achter mijn oproep staan



zaterdag 13 juli 2019

Feestjes bij Dutroux

Zo. Met de titel is de toon alvast gezet. Dit wordt geen gezellig of beschouwend stukje. 

Ik weet niet wat het is met mensen, maar de meest liefdevolle mensen die ik ken, die flexetarier zijn of alleen biologisch vlees en zuivel eten, gaan bij een barbecue ineens overstag.
Hopla daar gaan de supermarktpakketten (met zo'n flauwekul 1-ster beter leven sticker erop (zoek het eens op hoe tof dat leven is!)) de kar in, en ook zonder gene nog eentje extra voor de zekerheid

Deze mensen weten hoe het werkt. Hebben de video's (deels) gezien van de gruwelslachthuizen. Waarvan we eerst dachten dat dit alleen in België kon, maar die ook in Nederland – en overal waar we aan intensieve veehouderij doen – op grote schaal voorkomen.
(Die eigenlijk de standaard zijn, niet de uitzondering, maar dát willen we Echt Niet weten)

Deze mensen weten hoe er met moedervarkens wordt omgegaan, die jaar in jaar uit geïnsemineerd worden, op een betonnen vloer hun jonkies liggen te baren en zogen tot op een zeker moment de worpen minder groot worden en ze haar plekje tussen de hekwerken op moet geven voor een jongere fokzeug en ze naast haar eigen kinderen of die van haar vele, vele collega-moedervarkens in je barbecue-pakket belandt.

Ooit een artikel in de Volkskrant gelezen dat mensen, burgers van alles vreselijk vinden en oprecht zeggen dat zaken niet kunnen. Maar dat de consument in de winkel eenvoudigweg kiest voor 'veel voor weinig'. De psychologie erachter ben ik vergeten. 
Ik zie het, dagelijks. Dat mensen comfortabel 'boe' en 'foei' roepen over het eten van honden in ver-weg landen, petities tekenen tegen stierenvechten, verontwaardigd zijn over hoe in Oost-Europa met beren wordt omgegaan en in Zuid-Europa met ezels maar die dezelfde middag kip in hun mandje doen van een dier dat bij leven brandblaren op zijn pootjes had van de ammoniak van de eigen poep. Waarvan de pootjes al weken gebroken waren omdat ze de druk van het veel te snel veel te groot gegroeide lichaam niet konden hebben

In de supermarkt moet ik me soms inhouden om niets te zeggen over wat mensen in hun karretje hebben. Want zo uit het schap, in cellofaan verpakt zie je daar niets van. Het gesprek aangaan, gewoon, met degene die naast je in de rij staat. Ik doe het dan toch nooit. Nu wel, veilig van achter mijn scherm. Ik vraag het me altijd weer, echt elke dag, af. Of die mensen nadenken over wat ze kopen. Vroeger kon het zijn dat mensen niet zo goed op de hoogte waren van het leed, de gruweldaden, het verdriet achter hun slavink. Maar vandaag de dag gaat dat toch niet meer op? Maar ik hou me in. Dagelijks.

Maar gezellig naar barbecues... dat gaat me inmiddels te ver. Die zijn voor mij een verheerlijking van vlees eten, en ik voel me dan de hele avond alsof ik gast ben op een feestje van Dutroux waarbij iedereen het reuze naar zijn zin heeft en ik de enige ben die ziet hoe ongelooflijk fout het is wat ze doen.
Sinds deze zomer ga ik niet meer als ik wordt uitgenodigd. De eerste keer dan ik een vriendin liet weten waarom ik afzegde vond ik dat eng, omdat ik geen stomme smoes wilde verzinnen maar wilde vertellen waarom ik niet zou komen. Terwijl je daarmee impliciet ook commentaar geeft op hun keuze om wel te barbecueën.
Het werd heel goed ontvangen, gelukkig. En toch, toch... denk ik vanuit huis op zo'n avond wel aan al die misbruikte dieren

Ik hoop toch zo dat dit over een paar jaar helemaal anders is. Niet iedereen zal veganist worden. Maar een avondje gezellig eten, in de tuin, kan ook met een tafel vol salades en knapperig brood, gevulde tomaten en portobello's vers van de barbecue of gepoft in een vuurkorf, een grote schaal pasta-salade met verse peultjes, basilicum en tomaatjes uit de tuin, bladerdeeghapjes en daarbij, voor de liefhebbers, wat mooie stukjes vlees of vis van dieren die een eerlijk leven hebben gehad en met respect zijn gedood. Rete-duur natuurlijk, maar dat heeft iedereen ervoor over. Gewoon, omdat de normale prijs is voor vlees. 



 

vrijdag 5 juli 2019

Once you know...

Ik ben zo iemand dat zodra ik iets eenmaal weet, écht weet, ik het niet makkelijk meer kan negeren

Vrijwel mijn hele volwassen leven heb ik vegetarisch gegeten en als ik periodes wel matig vlees at dat was dat van biologische oorsprong of van mooie initiatieven als koopeenvarken.nl. Ik lette erop dat kaas, room en eieren van buitenloopkoeien of biologisch gehouden kippies kwamen en als er een redelijk alternatief was (de kookroom van Alpro bijvoorbeeld) dan at ik plantaardig.
Ergens eens gelezen over de 'when at home vegan' stroming en dat vond ik mooi. Thuis, waar je zelf makkelijk bepaalt wat er in je kasten staat kun je eenvoudig super lekker vegan eten. En als je op je werk luncht, of bij vrienden eet dan zonder schuldgevoel over naar vegetarisch

Tot mijn zus vertelde over een uitzending van De Keuringsdienst van Waarde over kaas... en besefte me tijdens het zien daarvan hoezeer ik mezelf in de maling nam. Een vrouw van een kaasfabriek zegt het daarin klip en klaar: als je vegetariër bent en wel kaas eet, dan zou je ook kalfsvlees moeten eten. Anders ben je schijnheilig (zij gebruikte vast die woorden niet letterlijk maar de boodschap was duidelijk)
Want zoals het nu gaat zijn die mannetjeskalfjes afval... En ergens had ik heus als eens een filmpje gezien van een moederkoe wiens kalfje direct na de bevalling werd weggehaald. De paniek, het verdriet! En had ik ook wel eens gelezen hoe we met de mannelijke kalfjes (en geitenbokjes) omgaan. Maar dit programma drong door.

Na het zien van dit programma vroeg ik me dagenlang af: wie zíjn we dan, dat wij ons het recht toe-eigenen om zo met dieren om te gaan, ze levenslang op te sluiten, hun kinderen af te pakken.
En kaas of yoghurt eet ik dus niet meer... behalve... (en ja ik schaam me, maar ik ga me ook niet mooier voor doen dan ik ben) als het om gebakjes gaat. Cheesecake en tompoucen...

Zo ook met palmolie. Plantaardig. Vegan. Dus ok, dacht ik. Nooit bij stilgestaan hoe we daar aan komen , maar sinds ik het lieve filmpje heb gezien van de orang-oetan die met gebarentaal contact heeft met een doof meisje wat pindakaas eet met palmolie erin – waarvoor de leefomgeving van de orang-oetans wordt verwoest – neem ik mijn leesbril mee naar de supermarkt om palmolie-vrije keuzes te maken. (Het filmpje zelf kan ik nergens meer vinden, maar deze brengt de boodschap misschien nog beter over) 
Waar palmolie allemaal in zit! Tjongejongejonge, dát is lastig te ontwijken, nog moeilijker te bannen dan vlees of zuivel!

Inmiddels weet ik ook dat 'zo maar' plantaardig eten nog steeds de aarde verkloot. Want de intensieve landbouw waar onze groentes en aardappelen van komen is funest voor insecten, weidevogels, knaagdiertjes, roofvogels en ga zo maar door. En nu aan het schitterende boek 'The Hidden Life of Trees' begonnen en terwijl ik de eerste bladzijde omsla bedenk ik me dat dit papieren boek....

Zou ik willen dat ik minder bewust was, minder de pijn voel van wat wij mensen de wereld aandoen? Nee.
Ik ben blij dat ik in een tijd leef dat mensen zich meer en meer bewust worden van deze kwesties. Dat er steeds meer alternatieven komen 
 
Ik denk echt dat er een tijd komt waarin we met schaamte op deze periode in onze geschiedenis terugkijken, waarin het eten van kiloknallers en producten met palmolie evenzeer als bizar wordt gezien als dat we nu terugkijken op de tijd dat je een baby de fles gaf met een rokende sigaret naast je in de vensterbank (jawel, 30 jaar geleden zelf zonder schaamte gedaan) waarvan je tussendoor dan haaltjes nam

Ik kan alleen met mijn hele hart hopen dat dit omslagpunt snel komt


dinsdag 2 juli 2019

Mijn motivatie om te bloggen

Ik werk als HR medewerker voor een modern EdTech bedrijf en 'voor mezelf' als vertaler en schrijver van teksten voor websites, folders en wat dies meer zij. Super leuk, alle twee

Maar wat vind ik echt echt écht belangrijk in het leven? Op sociale media volg ik – vrijwel dagelijks – een aantal mensen die ik verder persoonlijk niet ken:

Een fotograaf die maanden op de Noordpool verblijft, met bizarre ontberingen om een rapportage te maken over de ijsberen die het steeds zwaarder hebben. Een vrouw die een boerderij run vlakbij Amsterdam waar ze varkens en koeien opvangt die ze heeft vrijgekocht uit de intensieve veehouderij, of die zijn gedumpt. Een stel dat hun comfortabele stadsleven heeft opgezegd omdat bleek dat het schattige mini-varkentje dat ze hadden gekocht toch een 'gewoon' varken was wat uiteindelijk meer dan 300 kilo zou gaan wegen en zij hun verantwoordelijkheid niet wilden ontlopen. Een man die een rundvee-opvang heeft waar koeien hun eigen sociale zelf mogen zijn.
Ik zit te glunderen als als ik hun foto's zie en verhalen lees, en de tranen stromen soms over mijn wangen als er daar iets vreselijks gebeurt

En wat kan ik? Schrijven
Dus ga ik schrijven over wat me na aan het hart ligt

Bijenstroken, statiegeld op blikjes.
Consuminderen
Over hoe er alternatieven moeten komen voor de intensieve veehouderij zonder dat ik boeren als schuldige aanwijs
Ideeën hoe we onze tuinen groener kunnen maken

Ik hoop dat mensen mijn blogs gaan lezen, delen. Ik hoop mensen aan het denken te zetten en misschien overheden aan te sporen om sneller in actie te komen en groene initiatieven te steunen. Ideeën spuien én ontvangen en misschien mensen of overheden tot actie te laten komen.
Met respect, maar wel soms met een urgente toon. Ik hoop dat ik mijn opgeheven vingertje in bedwang kan houden en anderen steeds in hun waarde laat

Ik hoop ook respect te krijgen.
Ik weet vaak ook niet wat ik niet weet
Wijs me vooral op denkfouten of ontbrekende informatie

Met opgewekte groet,
Natasja schrijft...

Bijen en bloemen en tuincentra

Spannend, mijn eerste blog op mijn verse nieuwe stekkie op blogger.com

Wat hoop ik? Veel lezers die vervolgens reageren en een gesprek of discussie aan gaan met mij of andere lezers over de onderwerpen die ik aansnijd
Mensen die me een tikfoutje hier en daar willen vergeven want deze blogs zijn persoonlijk en ik zal ze niet zozeer redigeren voor ik ze plaats, maar die me wel – met respect – willen wijzen op denkfouten die ik maak

Mijn eerste onderwerp?

'Insectvriendelijk tuinieren'

De meeste mensen, ik in ieder geval wel, hebben al jarenlang zo nu en dan berichten voorbij zien komen over 'bloemen des doods' en op de een of andere manier is het altijd Intratuin die het gedaan heeft.
Voor wie deze berichten heeft gemist: plantjes – met name vaak eenjarige planten – die zó overvloedig besproeid zijn met pesticiden dat de bijen en de vlinders ende vliegen en de lieveheersbeestjes en de kevertjes (en alle insecten die ik hier vergeten ben) die van deze bloemen snoepen ter plekke onwel worden en vaak dood gaan
Wát? Yep.
Wij willen gezellig wat plantjes voor in de potten naast de voordeur, of wat perkgoed om de tuin wat meer kleur te geven en als direct gevold leggen de o zo noodzakelijk insecten in onze tuin het loodje. Waarom Intratuin het altijd heeft gedaan weet ik niet, want het gaat eigenlijk om alle planten die je bij je Coop of Plus, de Praxis of Gamma, het benzinestation onderweg of bij alle  grotere tuincentra kunt kopen

Dus toen ik pas met een vriendin planten ging kopen voor haar tuin ging ik eerst online mijn huiswerk doen en aan mijn zoekmachine vragen of er op Goeree Overflakkee een biologische tuincentrum was, of een insectvriendelijke kweker. Ik kon er geen vinden. Ik ben toen gaan zoeken op Voorne-Putten, maar los van dat ik wel al wist dat de natuurvoedingswinkel in Vierpolders 'De Vlierstee' ook wat plantjes verkoopt kon ik niets vinden.En de betreffende vriendin zocht Grote Planten, geen plantjes

Een tuincentrum in Hellevoetsluis had wel een hoek met biologische producten (eten, wasmiddelen et cetera) maar toen ik belde of de plantjes dan tenminste insectvriendelijk waren was het antwoord negatief. Ik heb een lang gesprek met hem gevoerd, dat mensen kiezen voor de grootste, mooiste planten, die al volop in bloei staan en dat die wensen misschien niet natuurlijk zijn en 'dus' alleen tot stand komen door met pesticiden te werken waardoor de plant zonder aangevroten te worden zo snel mogelijk zo groot mogelijk kan worden.

En ja, wij zijn als consument inderdaad erg veeleisend geworden. Appel met een beurse plek? Gooi maar weg als hij thuis al in de fruitschaal ligt, en in de winkel zal niemand haar kiezen. Wat koekjes gebroken in het pak? Niemand zal het in zijn mandje leggen. Margrieten met wat bruine blaadjes in het tuincentrum, of als eerstejaars Margrietje nog niet heel veel bloemen? Men kiest het plantje ernaast

Dit tuincentrum In Hellevoet kweekte overigens zijn planten niet zelf maar kocht ze in van een grote landelijke kweker. En toen een vriendin me wees op kwekerij Sevenhills in Oostvoorne en ik hén belde vertelden ook zij dat ze wel zelf planten kweekten, en daarbij heel terughoudend zijn in het gebruik van pesticiden, maar dat ze ook – om meer aanbod te hebben – inkochten bij een grote kwekerij. En dat ze daarvan niet wisten hoe die met gif omgingen. Ik had wel mijn vermoedens... De vriendin en ik zijn die dag naar Sevenhills getogen en hebben alleen planten gekozen die zij zelf hadden opgekweekt. De keuze was meer dan groot genoeg en als je weet waarop je kiest is het ook niet lastig om dat lonkende plantje vol bloeiende bloemen én een kaartje van de grote kwekerij te laten staan

Waarna ik me besefte dat dát de oplossing al die tijd al was. Zonder online te adverteren met insectvriendelijk of bij-vriendelijk zijn er op Goeree-Overflakkee talloze kleinere kwekerijen die hartstikke goed bezig zijn. Hier op Melissant is er De Nollestee waarmee ik hierover ben gaan mailen, maar grote kans dat er op elk dorp meerdere kleine tuincentra, boomkwekerijen of plantkwekers zijn die enorm hun best doen om gezonde planten te kweken. Kleine zaken die maar soms open zijn, of alleen seizoensgebonden planten verkopen. Maar hoe vinden we die?

Zou de Gemeente Goeree-Overflakkee daar een rol in kunnen spelen? Een keurmerk of vermeldingen op de website van de gemeente? Ik ben er namelijk van overtuigd dat mensen heus voor betere planten willen kiezen als ze het maar weten! En ik vind het sneu voor de Coop hier in het dorp als zij geen plantjes meer verkopen, maar het gaat hier om de toekomst van de insecten, die weer onze gewassen bestuiven en daarmee om de toekomst van ons eigen eten. 

En een Coop zonder appels of aardappels maar wél met platgespoten plantjes die door onnadenkendheid worden verkocht, daar wordt niemand blij van, ook de eigenaar niet